Samenleving

De coronapandemie en quarantaine oefenen een negatieve invloed uit op het psychologische welzijn van de mens.

De coronapandemie is bijzonder verwarrend. De nadelige gevolgen voor de wereldeconomie, jobverlies, eenzaamheid, ziekte, honderdduizenden doden: de eerste zes maanden van 2020 had niemand zich zo voorgesteld. "Covid-19 beïnvloedt niet alleen onze fysieke paraatheid, maar vergroot ook het psychologische lijden", zei VN-secretaris-generaal Antonio Gutteres enkele weken geleden nog. Maar hoe kunnen we waken over onze mentale gezondheid terwijl we er alles aan doen om niet ziek te worden?

De mens is een sociaal dier, en de social distancing die wereldwijd stilaan uitgegroeid is tot de norm voelt dan ook voor velen onnatuurlijk aan. Onze hersenen hebben zich door de evolutie heen aangepast aan de noodzaak van menselijk contact. Wanneer dit wegvalt en we anderen eerder moeten mijden omdat ze misschien besmet zijn, stelt dit ons in een hogere staat van alertheid. Wanneer we eenzaam zijn, brengt de zogenaamde 'fight-or-flight-zone' in onze hersenen stresshormoon zoals adrenaline in ons zenuwstelsel. Als we voor een lange tijd in deze staat blijven, dragen we daar de fysieke gevolgen van in ons lichaam. De vertering, het immuunsysteem, het risico op hartaanvallen of tromboses, diabetes type 2, dit kan zich op verschillende wijzes manifesteren in ons lichaam. Verschillende studies bewezen zelfs al dat eenzaamheid je leven verkort. Mensen die lange tijd eenzaam zijn maken 26% meer kans op een vroege dood, bleek uit wetenschappelijk onderzoek.

Maar niet enkel de zelfisolatie zorgt voor extra stress in ons hoofd en lichaam. De nieuwsitems over het coronavirus vliegen ons al twee maanden om de oren. We worden overspoeld door voortdurende updates over de covid 19- pandemie. Deze overdosis aan onheilspellende berichten kan angst veroorzaken. De meeste dingen die tijdens de coronacrisis gebeuren lijken zich buiten onze macht af te spelen, en net die machteloosheid zorgt voor een zwaar en teneergeslagen gevoel. Angst en stress zijn dan ook compleet normale reacties op deze situatie.

Uit een studie van de universiteit van Oxford blijkt dat één kind op vijf tegenwoordig bang is om zijn huis te verlaten. Mensen met een recente geschiedenis van mentale problemen zijn extra kwetsbaar in deze periode en ook oudere mensen zijn vatbaarder voor angst en stress omdat ze bang zijn het virus op te lopen. Ook werknemers in de zorgsector moeten omgaan met heel wat druk en stress. Zij zien immers vanop de eerste rij de gezondheidsgevolgen waarmee covid-19-patiënten af te rekenen krijgen, daarbij komt het dagelijkse risico om zelf besmet te raken. Daarbovenop weet niemand wanneer deze pandemie ten einde zal zijn. Er is dan ook een grote vrees dat iedereen die momenteel in ziekenhuizen en andere verzorgingsinstellingen werkt op lange termijn nog de psychologische gevolgen zal voelen van door te werken tijdens deze coronapandemie.

Terwijl heel wat landen, waaronder België, de coronamaatregelen versoepelen, is er absoluut geen garantie dat er geen nieuwe golf van coronabesmettingen om de hoek loert. Wat we nu voelen, kan dus nog lange tijd aanhouden.

Deze periode kan echter ook positieve gevolgen hebben op ons zijn en onze maatschappij. Denk maar aan de solidariteit en samenhorigheid. Heel wat mensen vinden troost in het feit dat anderen zich ook door deze uitdagende tijden werken. Ook het stigma op mentale gezondheid kan steeds meer verdwijnen door er meer over te praten naar aanleiding van de coronacrisis.

(Skwadra by Tagtik/Source: Al Jazeera/Illustration picture: Unsplash)