Samenleving

Al meer dan twintig jaar wisten ze op de hoofdzetel van de Amerikaanse chemiereus 3M in Minnesota al dat PFOS zeer giftig was. Na een ontslagbrief van een werknemer ging de bal aan het rollen. Die brief kwam ook bij de overheid terecht. De bedrijfstop greep echter niet in en bleef nog minstens één jaar de chemische stof die water-, vuil- en vetafstotend is produceren. 

Het was Richard Purdy, een milieuspecialist van 3M, die de top van het bedrijf 'onethsich' noemde. In zijn ontslagbrief schreef hij onder andere dat 'het bedrijf zich meer zorgen maakte over afzetmarkten, aansprakelijkheid en imago dan over milieuveiligheid'.

"Mijn ontslag is ingegeven door mijn diepe teleurstelling over de manier waarop 3M omgaat met de milieurisico’s die verbonden zijn aan de productie en het gebruik van perfluoroctaansulfonaten (PFOS) en voorlopers daarvan.", klinkt het. De onderzoeker werkte toen voor het Amerikaanse bedrijf in Decatur (Minnesota) als milieuspecialist. Hij moest de impact van PFOS op het milieu in kaart brengen. De chemische stof dis wordt verwerkt in producten als papier, textiel, tapijten en brandblusschuim

Volgens Purdy is PFOS 'de meest verraderlijke vervuilende stof sinds PCB'. Polychloorbifenyl werd officieel in 1985 verboden omdat een verband werd aangetoond met milieuschade en kanker. PCB werd decennia gebruikt in onder meer het Amerikaanse elektriciteitsnetwerk. Het was pas in 2000 dat 3M stopte met de productie van PFOS in Decatur en Zwijndrecht, omdat de druk van de Amerikaanse overheid te groot werd.

Richard Purdy heeft er dus mee voor gezorgd dat 3M gestopt is met PFOS. Hij vond vanaf 1997 almaar meer bewijs dat het product overal zit. "In vissen, ongewervelde dieren, ratten en babyarenden.", zei hij in een interview op de Amerikaanse radio. Omdat 3M het potje gedekt hield, nam hij in 1999 ontslag.

"Ik heb binnen het systeem gewerkt om meer te weten te komen over deze chemische stof en om het bedrijf bewust te maken van de gevaren die verbonden zijn aan het voortgezette gebruik ervan. Maar ik stuitte voortdurend op blokkades, vertragingen en besluiteloosheid.", aldus Purdy. "Wekenlang heb ik de verzekering gekregen dat mijn stalen spoedig zouden worden geanalyseerd, zonder ooit resultaten te zien. Telkens is er een uitvlucht en er wordt amper iets bereikt.", klinkt het.

Uiteindelijk bracht 3M pas in 2000 haar klanten op de hoogte van de gevaren van PFOS. (Skwadra by Tagtik/Source: Detroit Free Press)