Eerste stap richting wapenstilstand?
De deur voor onderhandelingen was lange tijd helemaal gesloten tussen Rusland en Oekraïne. Maar beide naties lijken nu hele kleine toegevingen te doen waardoor er een klein kiertje ontstaat, schijnt daar weldra een zonnestraal van hoop door?
In de eerste maanden van de oorlog werd er door de strijdende partijen onderhandeld over een staakt-het-vuren. Maar dat idee werd met veel krachttermen algauw opgeborgen door beide partijen, en de VS. Oekraïne wilde immers geen milimeter land opgeven, terwijl het Kremlin heel Oekraïne wilde veroveren en een nieuw regime wilde installeren, en de Verenigde Staten aarzelde en vreesde voor te veel inmenging en een directe confrontatie met Rusland tot gevolg. Maar de kaarten liggen nu enigszins anders.
Het Amerikaanse Newsweek publiceerde woensdag een opmerkelijk interview met de Russische buitenlandminister Sergey Lavrov. Daarin schetste de Russische pitbull van Poetin de voorwaarden om tot een bestand te komen. Die blijven niet min. Oekraïne moet voor de Russen immers vier gebieden opgeven, waarvan de Donbas het hart vormt. Het mag geen lid worden van de NAVO en moet demilitariseren.
Bevriezing van de oorlog
Donderdag meldde de Italiaanse krant Corriere della Sera dat Kiev bereid is tot een staakt-het-vuren op basis van de huidige frontlinies zonder “de volksrepublieken” te erkennen. Een bevriezing van de oorlog dus, naar Koreaans model met een demarcatielijn, geeft Het Nieuwsblad meer uitleg. In ruil daarvoor wil Kiev veiligheidsgaranties van de VS en een snelle integratie in de Europese Unie. De Oekraiënsen president Volodimir Zelenski leek dat, in realiteit niet in dezelfde bewoording, op X te bevestigen.
Klein stapje tot toenadering?
Wat er is veranderd in de monoloog van het Kremlin, is dat Lavrov het niet meer heeft over het verjagen van het regime. Het Kremlin lijkt immers na meer dan twee jaar van invasie in te zien dat het gefaald heeft. Lavrov stelt, in tegenstelling tot andere bronnen in het Kremlin, niet dat heel Oekraïne moet worden veroverd. En als er één iemand is die in naam van Poetin kan spreken, is het natuurlijk wel Lavrov. En het mag zeker een opvallende vaststelling genoemd worden, dat Lavrov uitzonderlijk met de Amerikaanse pers hierover sprak. Een doordachte strategie van het Kremlin?
Staalharde vaststelling
De realiteit spreekt boekdelen: Rusland kan het oorspronkelijke doel van de invasie militair niet realiseren. Zelfs niet als de westerse steun aan Oekraïne opdroogt. Dat moet het Kremlin noodgedwongen onder ogen zien. Heel Oekraïne moest worden bevrijd, inclusief de Krim. Maar in de laatste maanden hintte ook de Oekraiënse president dat Oekraïne wat toegevingen kan doen. En de bondgenoten van Kiev lijken die mening te delen.
En intussen blijft Rusland aan de lopende band manschappen en materiaal verliezen. Dinsdag maakte de Britse inlichtingendienst bekend dat de Russische verliezen – doden en gewonden – zijn opgelopen tot boven de 1.300 per dag. Bijgevolg lijkt deze situatie voor Rusland onhoudbaar te zijn geworden. Dan maar enkele toegevingen doen om het conflict op te lossen?
En wat met de presidentsverkiezingen in de VS?
En wat zal de invloed zijn van de Amerikaanse kiezer? Als Donald Trump wint, kan de toestand van Oekraïne sterk veranderen. Trump benadrukte immers reeds dat Rusland de oorlog niet mag winnen en Oekraïne moet bereid zijn iets op tafel te leggen. Zelenski lijkt dit stilaan onder ogen te zien en opent de deur voor kleine toegevingen. Dus voor Trump moet er dan nog alleen worden gezorgd dat Poetin niet zegeviert. Maar zonder Amerikaanse steun aan Oekraïne lijkt dat dan weer een bijzonder moeilijke opdracht te gaan worden. Het belooft alvast een delicate koorddansact te gaan worden voor de nieuwe Amerikaanse president, wie het ook zal worden.
De oorlog is uitgegroeid tot een echte uitputtingsslag met heel wat bloedvergieten. Wordt het bevriezen van het front da een eerste stap richting vrede?
(SR for Tagtik/Source: Newsweek - Corriere della Sera - BBC - Nieuwsblad/Picture: Image by Luaks Johnns from Pixabay)