People

“Onze gevoelens van jaloezie en afgunst zullen we nooit afleren”, zegt Patrick Luyten, professor Klinische Psychologie aan de KULeuven. “Tegen de emoties zelf kun je niets doen. Jaloezie of afgunst betekent dat je wilt wat een ander heeft: je collega, een vriend, een buur … Daarbij komt vaak dat je het hen niet gunt. Wat ik niet heb, mogen anderen ook niet hebben. Dergelijke gevoelens ebben meestal snel weg. Maar zeker als het gaat om belangrijke zaken in ons leven, kan afgunst ons ook van binnen verteren.”

“We willen gelijk zijn aan de ander, we willen zelf hebben wat de ander heeft. Daardoor gaan we ons vergelijken met elkaar. Het zit gewoon bij ons ingebakken.

Wanneer wordt jaloezie een probleem?
“Als het op een bepaald moment niet meer lukt om ermee om te gaan. Het blijft maar malen in je hoofd en je fantasie slaat op hol. Dat vreet aan je. het schaadt je fysieke en mentale gezondheid. Om zo’n verterend gevoel van afgunst te dempen, zoeken mensen vaak een uitweg door overmatig te drinken, te eten of ze zoeken hun heil in de roes van drugs. We zien dat afgunst geregeld een belangrijke rol speelt in verslavingsproblemen, een burn-out of een depressie.”

Speelt een lage zelfwaarde een rol bij jaloezie?
“Jaloerse mensen denken snel dat andere mensen beter af zijn. Dat wijst op een kwetsbaar gevoel van eigenwaarde. Studies tonen aan dat het gevoel van zelfwaarde bij jongeren wankeler en meer bedreigd is dan vroeger. Sociale media zijn ongenuanceerd, ze wakkeren bovendien de illusie aan dat succes gemakkelijk is. En dat maakt je weer kwetsbaarder voor jaloezie.”

Jaloezie heeft een sterk fysiek element. Je kunt de steek letterlijk voelen. Hoe komt dat?
“Afgunst en jaloezie zijn vormen van agressie. Lichamelijk voel je hetzelfde als wanneer je kwaad bent. Zet twee peuters samen en binnen de kortste keren wil de ene het speeltje van de ander. Ze krijgen ruzie, er wordt gehuild en gevochten, het speeltje gaat stuk. Want als ik het niet kan hebben, dan jij ook niet.”

“Gelukkig komen er bij jaloezie al snel twee andere gevoelens kijken: schaamte en schuld. Dit tempert de jaloezie. We beseffen dat we fout bezig zijn.”
“Een beetje jaloezie is niet slecht. Want het zou toch heel vreemd zijn als je nooit jaloers bent? Als je partner het hof wordt gemaakt door een onbekende, dan betekent dat tikkeltje jaloezie dat je die persoon graag ziet.”

(Skwadra by Tagtik/Source: Leefmagazine/Illustration picture: Pixabay)