People

Slapeloosheid, voor velen zo herkenbaar: liggen woelen, schaapjes tellen, nog een keer draaien, je hoofd niet kunnen uitzetten. In De Madammen op Radio 2 legt neurologe en slaapexperte Inge Declerck uit wat de invloed is van stress op onze slaap en wat we er kunnen aan doen.

“We zien dat niet enkel slapeloosheid, maar ook andere slaapstoornissen toenemen. Er is een constante onderhuidse angst, maar ook veel stress. Zeker in deze moeilijke periode. Stress kan knagen aan je en het stopt ook niet 's nachts", vertelt neurologe en slaapexperte Inge Declercq, werkzaam in het Universitair Ziekenhuis van Antwerpen.

Slapeloosheid: hoe komt dat?
“Acute stressreacties in het lichaam zijn normaal. Die heb je constant en ze zijn zeker ook nodig. Bijvoorbeeld als je in je auto zit en je moet plots remmen voor iemand die oversteekt. Dan ben je blij dat je lichaam die stressreactie aan kan. Maar het is een probleem als die stress altijd aanwezig blijft. Dan maakt je lichaam continu stresshormonen aan. En die dienen om je wakker te houden en te maken. Dus als die hormonen maar blijven komen, dan stapelt zich dat op. En dan raak je overprikkeld”, vertelt Inge.

Wat kan helpen?
De neurologe is absoluut geen voorstander van slaapmedicatie.
Er is niet één bepaalde oplossing die voor iedereen werkt, je moet kijken wat jou aanspreekt en waar je mee kan oefenen. Technieken zijn bijvoorbeeld: visualisatietechnieken (helpen om af te leiden), mediteren (niet in je bed!), een wandelingetje doen, soms kan praten met iemand ook goed helpen, ademhalingsoefeningen zoals hartcoherentie-oefeningen. Dat is eigenlijk een simpele ademhaling waarbij je met vertraging gaat werken." "Eén van de oefeningen waarmee ik in de praktijk werk is een ‘piekerhoekje’. Piekeren doen we allemaal en het slechte nieuws is, je kan piekeren niet stoppen. Maar je kan wel leren er anders mee om te gaan. Je zoekt dan eigenlijk een plekje thuis waar je al je piekergedachten laat gaan, je kan ze eventueel opschrijven. Maar dat moet dus weer op een andere plek zijn dan in je bed. Dat kan even duren, maar er zijn veel mensen die daar baat bij hebben. Als je echte slaapproblemen hebt, dan laat je je ook het best begeleiden hierin. Dat kan bijvoorbeeld door een psycholoog die echt getraind is in slaaptherapie.”

Geen GSM in bed!
We hebben er onszelf waarschijnlijk al meernaals op betrapt. We nemen die smartphone nog even in handen in bed en voor we het goed en wel beseffen hebben we al een uur doelloos gescrold op social media. “Ik kan het niet genoeg zeggen: het best géén gsm in bed! Als je hem puur als wekker gebruikt, dan kan ik er nog inkomen. Maar dan zet je hem ‘s avonds in vliegtuigmodus zodat je ook geen prikkels krijgt. Maar geef toe: hoeveel mensen scrollen nog even op hun gsm 's avonds in bed? Of worden ‘s nachts wakker en kijken toch snel nog even of er bepaalde meldingen zijn? Dat is dus echt een slaapdoder!”

Om verschillende redenen is het goed om geen gsm mee te nemen in je bed. “Eén van de belangrijkste redenen is melatonine, het hormoon dat we aanmaken om te slapen. In het Grieks betekent ‘Melas’ donker. We zijn dus als mens geprogrammeerd om dat aan te maken, op voorwaarde dat het donker genoeg is. En het licht uit je digitale scherm is blauw licht. En via je ogen stuurt dat eigenlijk een waaksignaal naar je hersenen. Zo verstoor je je eigen slaap. En dat zal zich uiten bij het inslapen, maar ook op je slaapkwaliteit. Daarnaast krijg je via je gsm en ook sociale media prikkels door. Dan maakt je lichaam een andere stof aan: dopamine. En hier ga je ook weer wakker van worden. Dus haal die gsm weg uit je bed! (lacht)", zegt neuroloog Inge.

(FVDV for Tagtik/Source: Radio 2/Illustration picture: Unsplash)